تغذیه و سرطان پوست

سرطان پوست به عنوان شایع ترین سرطان دنیا‌ در افراد سفید پوست، یک بیماری رو به فزونی است که در حال تبدیل شدن به یک بار بزرگ سلامت عمومی از نظر عوارض و هزینه برای سیستم‌های درمانی کشورها است. سرطان پوست دو دسته رایج دارد: سرطان پوست ملانوما (MSC) و غیرملانوما (NMSC) که سرطان غیرملانوما نیز خود دو نوع شایع دارد: سرطان سلول‌های پایه (BCC) و سرطان سلول‌های سنگفرشی (SCC).

مهم ترین ریسک فاکتور برای انواع سرطان پوست، عوامل ژنتیکی و محیطی می‌باشند. فاکتورهای هویتی و ژنتیکی مهم مثل رنگ پوست، رنگ چشم، رنگ مو، سن و ایمنی بدن می‌باشند. فاکتورهای محیطی مانند قرارگرفتن در معرض اشعه‌ UV، زندگی در عرض های جغرافیایی پایین، فعالیت طولانی مدت در فضای باز و نوع پوشش هستند. عوامل خطر قابل تغییر قابل توجهی مانند تغذیه در مورد خطر سرطان‌های پوست ذکر شده اند و اجزای رژیم غذایی در ارتباط با این نوع سرطان در مطالعات مورد بررسی قرار گرفته اند. مهم‌ترین عوامل تغذیه‌ای دخیل در سرطان پوست در ذیل آمده اند:

چربی

بسیاری از مطالعات نشان داده اند که نوع و میزان چربی رژیم غذایی با انواع سرطان پوست از جمله BCC مرتبط است. برخی از مطالعات حیوانی نشان داده اند که مصرف زیاد چربی می تواند سرطان پوست ناشی از اشعه UV را افزایش دهند. مطالعات عملکردهای ضد التهابی امگا 3 و اثرات محافظتی در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش را در مقایسه با اثرات تومورزایی امگا 6 گزارش کرده اند.

ویتامین A

استرس اکسیداتیو یکی از دلایل اصلی ایجاد سرطان در بافت پوست است. اشعه ماوراء بنفش باعث تشکیل رادیکال‌های آزاد می‌شود که می‌تواند به DNA آسیب برساند. کاروتنوئیدها، به عنوان آنتی‌اکسیدان‌های قوی، نقش اساسی در خاموش کردن رادیکال‌های آزاد در هنگام قرار گرفتن پوست در معرض اشعه ماورابنفش UV دارند. همچنین رتینوئیدها در بسیاری از اندام‌ها وجود دارند اما به طور خاص در سلول‌های پوست تجمع می‌یابند. پوست همچنین حاوی یک شکل منحصر به فرد از رتینوئید 3و4-دی‌د‌هیدروررتینول است. رتینوئیدها نقش حیاتی در رونویسی ژن، تمایز سلولی، چرخه رشد و آپوپتوز دارند و به همین دلیل در مطالعات مختلف سرطان پوست، به ویژه مطالعات SCC، مورد مطالعه قرار گرفته اند.

ویتامین E

کاهش ویتامین E یکی از شاخص های اصلی و معمول استرس اکسیداتیو است. ویتامین E نقش قابل توجهی در مهار استرس اکسیداتیو نوری تولید شده توسط ROS ایفا می کند و به همین دلیل، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV باعث کاهش ویتامین E ناشی از UV می شود. ویتامین E این محافظت را به دو صورت انجام می دهد، محافظت مستقیم با از بین بردن رادیکال های آزاد و محافظت غیر مستقیم با افزایش ضخامت اپیدرم.

ویتامین D

قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید هم با خطرات و هم با فواید همراه است. از یک طرف، اشعه ماوراء بنفش نور خورشید (UV) می تواند از طریق جهش های DNA باعث سرطان پوست شود. از سوی دیگر، ویتامین D از 7-دهیدروکلسترول کاتالیز شده توسط اشعه ماوراء بنفش در پوست سنتز می‌شود که در تنظیم اثرات ضد سرطانی نقش دارد. این پارادوکس منجر به مطالعات بسیاری شده است. مطالعات زیادی در مورد چگونگی تأثیر ویتامین D بر انواع سرطان پوست انجام شده است.

به طور کلی ویتامین D اثر ضد توموری دارد، با تنظیم تکثیر سلولی، تمایز و آپوپتوز از رشد تومورها جلوگیری می‌کند. گیرنده ویتامین دی (VDR) یک نکته کلیدی در درک ارتباط بین سرطان پوست و ویتامین D است. اختلال در عملکرد VDR باعث افزایش تکثیر سلولی و کاهش تمایز کراتینوسیت‌ها می‌شود. همچنین، VDR نقش مهمی در مکانیسم‌های ترمیم آسیب DNA دارد. با این وجود، مطالعات مرور نظام‌مند ارتباط معنی‌داری بین سرطان پوست غیرملانوم و ویتامین D گزارش نکرده اند.

ویتامین C

ویتامین C به دلیل خواص آنتی اکسیدانی اش به خوبی شناخته شده است، اما واقعیت این است که این ویتامین دارای خواص دوگانه است. در برخی موارد، می‌تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان و به عنوان یک اکسیدان عمل کند. ویتامین C در سلول‌های طبیعی با عملکرد آنتی اکسیدانی خود رادیکال‌های آزاد را کاهش می‌دهد و در سلول‌های تومور از استفاده از پیرووات برای گلیکولیز جلوگیری می‌کند و در نتیجه از تکثیر آنها جلوگیری می‌کند.

ویتامین B9

فولات نقش مهمی در متابولیسم تک کربن دارد و به همین دلیل، به طور گسترده ای به عنوان یک ماده ضروری در مکانیسم‌های سرطان مورد مطالعه قرار گرفته است. از نظر تئوری، فولات ناکافی می‌تواند از طریق کاهش تولید S-adenosyl methionine، تغییر متیلاسیون اسید نوکلئیک، و اختلال در ثبات و ترمیم DNA منجر به سرطان شود. برعکس، برخی از مطالعات تجربی نشان دادند که اسید فولیک می‌تواند واکنش نوری داشته باشد و باعث جهش DNA شود.

سلنیوم

همانطور که گفته شد استرس اکسیداتیو یکی از دلایل اصلی ایجاد سرطان در بافت پوست است. سلنیوم به عنوان یک جزء مهم از آنزیم آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیداز عمل می‌کند که در اپیدرم یافت می‌شود و با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند. با این حال مطالعات مرور نظام‌مند از این تئوری دفاع نمی‌کنند و برخی افزایش جزئی خطر کلی سرطان پوست به دنبال مصرف مقدیر بالای سلنیوم را گزارش کرده اند.

مرکبات

مرکبات منابع غنی فورانوکومارین هستند. فورانوکومارین‌ها دارای خواص فتواکتیو هستند، قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش باعث تکثیر سلول‌های ملانوم و غیرملانوم می‌شود و اثرات سمیت نوری و فتوموتوژنیسیته را نشان می‌دهد که خطر کلی سرطان پوست را افزایش می‌دهد.

کافئین

مصرف دو منبع قابل توجه کافئین (قهوه و چای سیاه) در سرتاسر دنیا زیاد است به طوری که روزانه مقادیر زیادی از کافئین دریافت می‌شود. کافئین می‌تواند با ترمیم و توقف تکثیر کراتینوسیت‌ها از طریق آپوپتوز القایی، کراتینوسیت‌های آسیب دیده توسط اشعه ماوراء بنفش را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین لازم به ذکر است که منابع اولیه کافئین، قهوه و چای، حاوی مقدار زیادی پلی فنول هستند که علاوه بر کافئین، تأثیر این آنتی اکسیدان‌‌ها نیز باید در نظر گرفته شود.

الکل

در میان عوامل غذایی، الکل یک عامل خطر شناخته شده برای سرطان است. نوشیدن الکل با بسیاری از سرطان‌ها مرتبط است و ارتباط مشابهی ممکن است در سرطان پوست وجود داشته باشد. مکانیسم‌های فرضی مختلفی وجود دارد که از طریق آنها الکل ممکن است در سرطان‌زایی پوست نقش داشته باشد، از جمله تولید رادیکال‌های آزاد. همچنین، مصرف الکل و اشعه ماوراء بنفش فرض شده است که سرطان‌زایی پوست را توسط متابولیت‌های الکل، تقویت می‌کند. استالدئید یک متابولیت الکلی است که می‌تواند با متابولیسم DNA تداخل داشته باشد و منجر به سرطان‌زایی شود.